Ketony endogenne
Ciała ketonowe endogenne to po prostu ketony wytwarzane przez organizm podczas stosowania diety ketogenicznej (ketoza żywieniowa) lub ekspozycji na czynniki środowiskowe (np. ketoza potreningowa), w procesie zwanym ketogenezą (powstawanie ciał ketonowych).
Ketony endogenne powstają zatem w całkowicie naturalny sposób jako efekt naszych działań (intencjonalnie lub całkiem poza naszą świadomością). I chociaż mamy możliwość indukowania tego stanu, to nie do końca możemy go kontrolować. Inaczej ma się sprawa z ketonami egzogennymi.
Ketony egzogenne
Ketony egzogenne to natomiast ketony pochodzące z zewnątrz, czyli dostarczane organizmowi w formie suplementu.
Rodzaje ketonów egzogennych
Postać ketonów, która jako jedyna występuje w suplementach to beta-hydroksymaślan (BHB). Jednak wyróżniamy dwie formy suplementów zawierających ciała ketonowe:
- sole ketonowe
- estry ketonowe
Te pierwsze są ketonami związanymi z solami sodu, potasu, magnezu lub wapnia. Mają najczęściej postać proszku, który konsumuje się po rozpuszczeniu w wodzie. Te drugie występują natomiast w formie płynnej i są głównie stosowane w badaniach. I choć są uznawane za lepsze w działaniu, to ich dostępność jest w praktyce żadna. Wszystkie preparaty, z którymi się spotkałam w sprzedaży to zawsze sole ketonowe.
Przydatność ketonów egzogennych na keto diecie
O ile naszym celem jest naturalne wytworzenie ciał ketonowych przez organizm jako efekt stosowania diety ketogenicznej, to są pewne sytuacje, w których włączenie ketonów egzogennych będzie zasadne:
1. Uciążliwa grypa węglowodanowa lub konieczność jej uniknięcia
Uciążliwa, czyli taka, która nie przechodzi po zwiększeniu spożycia płynów i elektrolitów. Nie każdy może sobie pozwolić na złe samopoczucie i spadek mocy. Jeśli sytuacja życiowa wymaga od Was 100% efektywności przez cały dzień, a zamierzacie rozpocząć dietę ketogeniczną, przyjmowanie zewnętrznych ketonów może być dobrym rozwiązaniem. Pozwoli to łagodniej przejść okres keto adaptacji i uniknąć grypy węglowodanowej.
Więcej na temat sposobów unikania grypy węglowodanowej oraz źródeł elektrolitów przeczytasz tutaj:
2. Indukcja ketozy leczniczej, którą ciężko uzyskać samą dietą
Głęboki stan ketozy jest uznawany za skuteczne wspomaganie leczenia niektórych schorzeń, takich jak rozległe stany zapalne, nowotwory, epilepsja, alzheimer. Jeśli ketoza żywieniowa nie jest wystarczająco głęboka, aby uruchomić te korzystne mechanizmy, warto wspomóc się ketonami zewnętrznymi. Powiększą one ilość dostępnych ciał ketonowych, co pozwoli szybciej pozbyć się uciążliwych objawów chorobowych.
3. Keto dieta w połączeniu ze stresem
Jak już wcześniej wspominałam, stres jest wrogiem ketozy. Podwyższa on poziom cukru we krwi i utrudnia wejście w stan ketozy. Jeśli poziom stresu jest zbyt duży i utrzymuje się dłużej, to ketoza może być nawet niemożliwa do uzyskania. Forsowanie tego na siłę może być bardzo szkodliwe dla organizmu (dostarczanie organizmowi paliwa, z którego nie zrobi użytku = brak energii). Ketony egzogenne mogą zatem zbilansować działanie stresu i pomóc przestawić się organizmowi na dobre tory.
4. Powrót do ketozy po „wpadce”
Jesteśmy tylko ludźmi i czasami zdarza nam się zgrzeszyć… Nawet jeśli jesteście przekonani do diety ketogenicznej i jej stosowanie nie sprawia Wam problemu, może się Wam przydarzyć cheat meal/day/week (niepotrzebne skreślić :D). Po jedzeniu wysokowęglowodanowym, organizm wychodzi z ketozy i rozpoczyna się przepalanie glukozy. Jeśli cheat meal przeradza się w cheat day albo cheat week, to nadwyżka węglowodanów została zmagazynowana w postaci glikogenu i powrót do ketozy może chwilę zająć. Stosowanie ketonów egzogennych znacznie przyspieszy i ułatwi ten proces, choć oczywiście można wrócić na dobrą (i jedynie słuszną ;)) drogę bez wspomagaczy.
Zdarzył Ci się cheat meal, cheat day, a może nawet cheat week?
Nic straconego… 🙂 Oto kilka sprawdzonych sposobów na szybki powrót do ketozy:
Poza wymienionymi sytuacjami, wszędzie tam, gdzie potrzeba pogłębić stan ketozy przyjmowanie ciał ketonowych z zewnątrz będzie pomocne. W moim odczuciu nie należy jednak stosować ketonów egzogennych jako drogę „na skróty” do ketozy.
Minusy i ryzyka stosowania ketonów egzogennych
Zdecydowanie największym minusem stosowania ketonów egzogennych jest ich wysoka cena. Opakowanie gwarantujące miesięczną kurację (30 porcji) to wydatek ponad 100 zł. Mogą one także powodować dyskomfort żołądkowo – jelitowy (w zależności od dawki) oraz zaburzać równowagę elektrolitową. Jednak do stosowania sporadycznego, po niezaplanowanym spożyciu większej ilości węglowodanów mogą się dobrze sprawdzić.
Uwaga na ketony malinowe!
W sprzedaży można spotkać produkt o nazwie ketony malinowe, jednak nie mają one nic wspólnego z TYMI ketonami (mimo nazwy mają zupełnie inną budowę chemiczną). Są to związki fenolowe występujące naturalnie w owocach jagodowych (głównie malinach) odpowiedzialne za ich charakterystyczny zapach i stosowane w przemyśle spożywczym oraz perfumeryjnym.
Wstępne badania wykazały jednak, że mogą one wspomagać odchudzanie, więc producenci sprzedają je jako wspaniały specyfik na utratę wagi. Większość z nich zawiera jednak dawki dużo wyższe od tych uznawanych za bezpieczne.
Jeśli podobają Ci się treści prezentowane na moim blogu i chcesz okazać wsparcie dla mojej działalności, to zachęcam do postawienia mi wirtualnej kawy za pomocą poniższego przycisku 🙂
Źródła:
wylecz.to
healthline.com